W odpowiedzi na interwencje mieszkańców władze samorządowe gminy Zbrosławice wystąpiły do mojego biura z wystąpieniem zawierającym potrzebę zmiany ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz.U. 2010Nr185 poz.1243 ze zm.) jak i Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. z 2010r. Nr. 137 poz. 924).
Poniżej przedstawiam interpelację poselską skierowaną do Pana Marcin Korolca Ministra Środowiska w sprawie zajęcia stanowiska w wyżej wymienionej sprawie.
Jerzy POLACZEK
Poseł na Sejm RP
Bytom, 18 września 2012r.
Pan
Marcin Korolec
Minister Środowiska
Interpelacja poselska
w sprawie zajęcia stanowiska w zakresie zmian ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz.U. 2010Nr185 poz.1243 ze zm.) i rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. z 2010r. Nr. 137 poz. 924)
W odpowiedzi na interwencje mieszkańców władze samorządowe gminy Zbrosławice wystąpiły do mojego biura z wystąpieniem zawierającym potrzebę zmiany ustawy z dnia
27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz.U. 2010Nr185 poz.1243 ze zm.) jak i Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. z 2010r. Nr. 137 poz. 924).
W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra o zajęcie stanowiska
w przedmiotowej sprawie, przedstawiając poniżej argumentację władz samorządowych wynikającą z dotychczasowej praktyki stosowania ww. przepisów i pojawiających się systemowych problemów związanych ze składowaniem komunalnych osadów ściekowych.
Rokrocznie zwiększa się ilość osadów komunalnych pochodzących z rosnącej liczby oczyszczalni. Co skutkuje tym, iż wytwórcy osadów ściekowych nie mają możliwości pełnego ich zagospodarowania poprzez składowanie lub spalanie. W konsekwencji zwiększa się ilość osadów wykorzystywanych „na cele rolnicze”. Takie wykorzystanie osadów stało się problemem, szczególnie na terenach gmin o charakterze rolniczym, a zwłaszcza na terenach rolniczych graniczących ze zwartą zabudową mieszkalną.
Unoszący się fetor uniemożliwia mieszkańcom tych terenów swobodne korzystanie
z nieruchomości stanowiących ich własność – brak możliwości wietrzenia mieszkań, odpoczynku na przydomowych ogródkach, spacerów – prowadzenia jakiejkolwiek aktywności poza zamkniętymi przestrzeniami własnych domów i mieszkań.
Uciążliwości wymienione wyżej są wynikiem nieprawidłowego stosowania osadów ściekowych na cele rolnicze przez władających gruntami rolnymi.
Składowanie osadów odbywa się najczęściej w formie pryzm, przy jednoczesnym bardzo częstym naruszaniu przepisów odnośnie odległości od zabudowy, cieków wodnych, ujęć wodnych, nachylenia terenu. Taki sposób postępowania powoduje nie tylko uciążliwości zapachowe, ale także stwarza zagrożenie skażeniem powierzchni ziemi i wód powierzchniowych.
Zgodnie z art.33 ust.5 ustawy o odpadach właściciel, dzierżawca lub inna osoba władająca nieruchomością, na której mają zostać zastosowane odpady jest zwolniona
z obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności odzysku lub obowiązku rejestracji oraz prowadzenia ewidencji składowanych odpadów w sytuacji wykorzystania
w rolnictwie, do uprawy wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczone do produkcji pasz, uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.
Skutkiem takiej regulacji w przypadku zastosowania na gruntach osadów w dawce powodującej przekroczenie obowiązujących standardów jakości gleby jest niemożność uznania takiego stanu za szkodę w środowisku i realizacji związanego z nią wymogu naprawy wyrządzonej szkody zgodnie z ustaw ą z dnia 13 kwietnia 2007r. o zapobieganiu szkodom
w środowisku i ich naprawie.
Jednocześnie brak obowiązku prowadzenia ewidencji stosowanych osadów przez podmiot władający nieruchomością może prowadzić do niemożności ustalenia faktycznej ilości zastosowanych osadów i źródła ich pochodzenia. Przedstawienie w trakcie kontroli wyników badań osadów przeprowadzonych przez wytwórcę osadów z danej oczyszczalni ścieków nie daje pewności, że dotyczą one osadów składowanych na konkretnej nieruchomości.
Często sytuacja faktyczna wygląda w następujący sposób: właściciel dzierżawi grunt, dzierżawca oddaje dzierżawioną nieruchomość w użyczenie firmie zajmującej się działalnością gospodarczą polegającą na transporcie odpadów i ich rozprowadzaniu
i mieszaniu z gruntem, a firma, która włada gruntem na czas oznaczony, zwozi osady, magazynuje (nierzadko przez okres kilku miesięcy), zrzuca na niejednokrotnie gotowe do zbioru uprawy i dopiero na skutek wszczętego przez wójta postępowania miesza je gruntem. Czas uzyskania koniecznych dla przeprowadzenia postępowania dokumentów jest na tyle długi, iż wydanie decyzji w sprawie usunięcia odpadów jako nielegalnie magazynowanych lub składowanych staje się bezprzedmiotowe. Nie można także ustalić wówczas ewentualnego przekroczenia ilości osadów na 1 ha – prawdopodobieństwo skażenia gleby wzrasta.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska bada osady jedynie pod względem obecności w nich metali ciężkich. Nie prowadzi badań na obecność jaj pasożytów jelitowych, czy pałeczek Salmonelli.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:
1.W związku z tym, iż w celu wypełnienia zapisu art. 43 ust.3 ustawy o odpadach wytwórcy komunalnych osadów ściekowych zlecają w praktyce przeprowadzenie koniecznych badań osadów przedsiębiorcom zajmującym się zagospodarowaniem osadów ściekowych, którzy zawierają z kolei umowy z właścicielami gruntów przeznaczonych na ich składowanie proszę o odpowiedź, czy Minister Środowiska podziela zaniepokojenie władz samorządowych takim praktycznym stosowaniem przepisu art.43 ust.3, który może rodzić nadużycia skutkujące skażeniem gleby, wód gruntowych?
2.Czy jest obecnie rozważana zmiana opisanej wyżej procedury pozyskiwania dokumentów od właściciela gruntu, która może być przez niego wydłużana w celu uniknięcia konsekwencji prawnych ustawy może zostać zmieniona w celu skutecznego przeciwdziałania naruszeniom prawa?
3.Czy istnieje możliwość, zgodnie z sugestiami samorządu rozszerzenia zakresu badań osadów komunalnych prowadzonych przez Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego o badania na obecność jaj pasożytów jelitowych, pałeczek Salmonelli bądź innych równie groźnych dla zdrowia ludzi i zwierząt mikroorganizmów?
4.Czy w związku z tym, iż zgodnie z przekazanymi informacjami, przepis dotyczący sprawdzenia poziomu wód gruntowych nie jest realizowany, a ich wysoki poziom w obrębie gruntów na których składowane są odpady komunalne może skutkować przesiąkaniem do nich zanieczyszczeńzawartych w osadach przewiduje się jego zmianę?