Poniżej zamieszczam interpelację poselską skierowaną do Pani Beaty Szydło, Prezesa Rady Ministrów, sprawie utrudniania pracy służb (Straży Granicznej, Służby Celno-Skarbowej, Inspekcji Transportu Drogowego i Policji) na przejściu granicznym Cieszyn-Boguszowice
Szanowna Pani Premier,
W dniu 13 czerwca 2014r. Powiat Cieszyński oraz przedsiębiorca ADV Por Property Investment Spółka Akcyjna Spółka Komandytowo – Akcyjna zawarli umowę dzierżawy gruntów na terenie przejścia granicznego z Republiką Czeską w Cieszynie – Boguszowicach. Umowa została zawarta na okres 30 lat, tj. do roku 2044.
Dzierżawca uzyskał prawo do budowy na dzierżawionym obszarze budynków handlowych i przeznaczonych pod wynajem komercyjny.
Celem uzgodnienia zasad organizacji ruchu drogowego na przebudowanym terenie, dzierżawca zwracał się do służb kontrolnych (Inspekcja Transportu Drogowego, Policja, Straż Graniczna, Służba Celna) o uzgodnienie tych zasad. W pismach przewodnich dzierżawca zapewniał, że pragnie spełnić potrzeby instytucji powołanych do prowadzenia kontroli. Uzgadniano m.in. kwestię spowolnienia ruchu, miejsc kontroli, pomieszczeń biurowych
i parkingowych. Z racji znacznie wygórowanej ceny najmu pomieszczeń żadna z w/w służb nie zdecydowała się na podpisanie umowy najmu biur dla podległych pracowników, gdyż rażąco naruszałoby to zasadę gospodarności. Nie wpłynęło to na ciągłość kontroli prowadzonych na przejściu granicznym, zwłaszcza przy wjeździe do naszego kraju. Jest to bowiem miejsce mające strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa oraz stabilności naszego Państwa. Prowadzone tam kontrole swoim zakresem obejmują zarówno kwestię legalności przekraczania graniczy RP przez osoby, zgodność z przepisami celno – skarbowymi, w tym licznie kontrolowane są przewozy towarów podlegających ustawie o monitorowaniu drogowego przewozu towarów. Służby w sposób ciągły kontrolują też legalność wykonywanych przewozów drogowych pod kątem ochrony rodzimego rynku transportowego, bezpieczeństwo związane z przestrzeganiem czasu pracy kierowców i wiele innych aspektów, dzięki którym Rzeczpospolita jest Państwem stabilnym i bezpiecznym.
W dniu 31 lipca b.r. do umowy dzierżawy z roku 2014 r. dodano aneks. W §5. Ust. 2 tego aneksu dzierżawca zobowiązał się do zapewnienia możliwości prowadzenia kontroli na wydzierżawionym terenie jedynie okresowo, w razie potrzeby wynikającej z zawartych przez nasz kraj umów międzynarodowych. Powyższe, jak zapisano, odnosi się szczególnie do Straży Granicznej. W kolejnym zdaniu zapisano: „EWENTUALNE KOSZTY OKRESOWEGO FUNKCJONOWANIA SŁUŻBY BĘDĄ POKRYWAĆ WE WŁASNYM ZAKRESIE. STRONY USTALAJĄ, ŻE DZIERŻAWCA JEST WYŁĄCZNIE UPRAWNIONY DO DOKONYWANIA WSZELKICH USTALEŃ ZWIĄZANYCH Z FUNKCJONOWANIEM JAKICHKOLWIEK SŁUŻB NA TERENIE NIERUCHOMOŚCI, W SZCZEGÓLNOŚCI WYŁĄCZNIE DZIERŻAWCA UPRAWNIONY JEST DO UZGADNIANIA SPOSOBU POKRYWANIA I WYSOKOŚCI KOSZTÓW ZWIĄZANYCH Z DZIAŁANIEM TYCH SŁUŻB.” Skutek tego zapisu jest następujący: powiat cieszyński upoważnił dzierżawcę i zrzekł się prawa do wyrażania zgody w zakresie obciążania służb kosztami.
Według moich informacji na skutek powyższego w dniu 20 października b.r. dzierżawca, przedsiębiorca „ADV Por Property Investment” S.A. Spółka Komandytowo – Akcyjna zwrócił się m.in. do Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego oraz do Naczelnika Śląskiego Urzędu Celno – Skarbowego z wezwaniem o natychmiastowe zaprzestanie prowadzenia kontroli na jego terenie, zarzucając służbom bezumowne korzystanie z cudzej własności.
Ewentualną (sic!) zgodę na kontynuowanie działań kontrolnych przez takie służby jak Inspekcja Transportu Drogowego, Służba Celno-Skarbowa, Policja, Straż Graniczna uzależnił od chęci współpracy ze strony w/w służb, która miałaby polegać na odpłatnej dzierżawie terenu niezbędnego do prowadzenia ustawowych czynności kontrolnych.
W wyniku tego służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa i realizację swoich ustawowych zadań w rejonie przejścia granicznego, nie mogą wykonywać tam swoich zadań – w miejscu, w którym codziennie do naszego kraju wjeżdżają tysiące samochodów osobowych ciężarowych i autobusów.
Co ciekawe w wyniku przebudowy terenu przejścia granicznego została zlikwidowana waga stacjonarna do pomiaru nacisków osi i masy pojazdów, wjeżdżających do Polski. Waga ta była przez lata używana do kontroli przez Inspekcję Transportu Drogowego i pozwalała eliminować z ruchu pojazdy niszczące drogi.
W takim kontekście jak najbardziej zasadne zdaje się być pytanie w jakim celu w dniu 31 lipca 2017 r. został zawarty aneks do umowy stawiający służby w takim położeniu – jaki interes miał powiat w zawarciu tego typu klauzul oraz w zrzeczeniu się jakiegokolwiek nadzoru nad postępowaniem dzierżawcy na tak ważnym obszarze, jakim jest granica naszego Państwa?
W związku z powyższym zwracam się do Pani Premier z wnioskiem o podjęcie natychmiastowej kontroli zawartej w 2014r. umowy przez Starostwo Powiatowe w Cieszynie oraz wprowadzanych do tejże umowy zmian.
Ponadto zwracam się z następującymi pytaniami:
- Czy na terenie innych przejść granicznych Rzeczypospolitej Polskiej z państwami należącymi do strefy Schengen zawarto w poprzednich latach podobne umowy z podmiotami prywatnymi, których skutkiem może być utrudnione, bądź uniemożliwione, lub też odpłatne korzystanie z terenu niezbędnego do prowadzenia tam ustawowych czynności kontrolnych przez takie służby jak: Straż Graniczna, Policja, Służba Celno-Skarbowa, Inspekcja Transportu Drogowego?
- Czy w ocenie Pani Premier tego rodzaju klauzule w umowach dzierżawy infrastruktury i terenów przejść granicznych są legalne?
- Jakie skutki tego rodzaju funkcjonującej konstrukcji prawnej zaistnieją dla służb podległych ministrom właściwym dla spraw wewnętrznych, transportu i finansów
w sytuacji zawieszenia regulacji prawnych umowy z Schengen?
Z poważaniem
/-/ Jerzy Polaczek
