Poniżej zamieszczam interpelację poselską w sprawie uzyskania wyjaśnień dotyczących statusu, harmonogramu realizacji oraz finansowania budowy odcinka autostrady A1 Częstochowa – Tuszyn w woj. śląskim w związku z przyjęciem przez Radę Ministrów dnia 30 czerwca 2015 r. programu „Śląsk 2.0”
Szanowna Pani Premier,
Odcinek autostrady A1 Częstochowa – Tuszyn miał zostać zrealizowany do czasu rozpoczęcia mistrzostw świata w piłce nożnej EURO 2012, do czego jednak nie doszło. Od tego czasu wielokrotnie przedstawiciele rządu PO-PSL składali obietnice co do rozpoczęcia i sfinalizowania budowy tego bardzo istotnego odcinka połączeń drogowych z południa Polski w kierunku północnym. Do dzisiaj inwestycja ta nie została nawet rozpoczęta, pomimo wielokrotnie kierowanych do rządu wystąpień w tej sprawie. Jako poseł na Sejm występowałem w tej kadencji z interpelacją w sprawie budowy autostrady A1 nr 5418 w 2012r..
Dla przypomnienia powyższych faktów odwołam się poniżej po raz kolejny do obszernych fragmentów dwóch komunikatów prasowych GDDKiA z 2 3 stycznia i 5 lutego 2010 r. cyt:
„Autostrada A1 Stryków – Pyrzowice zostanie zbudowana przez GDDKiA (komunikat prasowy GDDKiA z 23 stycznia 2010 r.)
Autostrada A1 na odcinku Stryków – Pyrzowice nie będzie budowana w systemie koncesyjnym. Konsorcjum Autostrada Południe SA do 22 stycznia 2010 r. nie zapewniło finansowania tego projektu, do czego zobowiązało się w umowie koncesyjnej z 22 stycznia 2009 r., co automatycznie oznacza, że straciło możliwość budowy i eksploatacji tego odcinka autostrady A1. Ubolewamy, że koncesjonariuszowi nie udało się uzyskać finansowania inwestycji. A1 od Strykowa do Pyrzowic będzie budowana w systemie tradycyjnym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. GDDKiA zobowiązuje się, że zrobi wszystko, aby autostrada A1 Stryków – Pyrzowice została udostępniona kierowcom przed Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej w 2012 r.
Strona publiczna zabezpieczyła interes Skarbu Państwa i przyszłych kierowców autostrady A1 w taki sposób, że zobowiązała koncesjonariusza do wykonania projektu budowlanego A1 do 22 stycznia 2010 r. i projektu wykonawczego do czerwca 2010 r., a nie rozpoczęcia projektowania dopiero po formalnym zamknięciu finansowania. Rozwiązanie to zostało zawarte w umowie dla bezpieczeństwa zachowania terminu budowy, aby sprawnie przejąć projekt i rozpocząć dalsze prace bez opóźnień, w przypadku gdyby spółka nie osiągnęła zamknięcia finansowego. (…)
Celem GDDKiA jest wybór wykonawcy i rozpoczęcie budowy autostrady w 2010 r. GDDKiA zobowiązuje się, że dołoży wszelkich starań, aby autostrada Al Stryków – Pyrzowice została udostępniona kierowcom przed mistrzostwami Europy w piłce nożnej w 2012 r.
Projekt autostrady A1 Stryków – Pyrzowice opracowany na zlecenie Autostrady Południe SA wymaga poprawek (komunikat prasowy GDDKiA z 5 lutego 2010 r.).
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zakończyła sprawdzanie projektu budowlanego dla 180-kilometrowego odcinka autostrady A1 Stryków – Pyrzowice, zleconego projektantom przez Autostradę Południe SA. Projekt wymaga istotnych zmian.
Główne wady projektu opierają się na kilku obszarach. Po pierwsze, projekt nie jest w pełni zgodny z wymogami decyzji środowiskowej wydanej dla tego odcinka autostrady A1. Przykładowo zbiorniki retencyjne dla autostrady zostały umiejscowione zbyt blisko przejść dla zwierząt, dlatego muszą zostać przesunięte. Przepusty wymagają korekty.
Po drugie, poprawy wymagają zapisy dotyczące konstrukcji drogowej oraz obiektów mostowych. Niezbędne jest dokonanie korekt polegających na zwiększeniu trwałości i jakości wyżej wymienionych obiektów oraz dostosowaniu konstrukcji do prognozowanego ruchu.
(…) Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zwróciła się 3 lutego 2010 r. w trybie pilnym do koncesjonariusza Autostrady Południe SA o dokonanie niezbędnych korekt w projekcie autostrady A1 od Strykowa do Pyrzowic. Liczymy, że APSA dokona poprawek jak najszybciej. Będziemy oczekiwać od APSA wskazania konkretnego terminu zakończenia wprowadzania korekt. Podkreślamy, że to od szybkości działań APSA w tej kwestii zależą dalsze procedury związane z uzyskiwaniem pozwolenia na budowę dla tego odcinka autostrady A1 i wybór wykonawcy prac w systemie tradycyjnym. Celem GDDKiA jest podpisanie umowy z wykonawcą jesienią br..”
Aktualnie wspomniany odcinek autostrady A1 został ujęty w ramach Programu „Śląsk 2.0” w punkcie „Działania II – Inwestycje. Inwestycje angażujące finansowanie ze środków UE”. Jak stwierdzają autorzy dokumentu: „Ze względu na kluczowe znaczenie i rekordowe w skali kraju natężenie ruchu drogowego w regionie (…)”.
„Budowa autostrady A1 na odcinku Częstochowa – Tuszyn (położonego z Województwie Śląskim i znacznej części w Województwie Łódzkim) o wartości 4,1 mld złotych – inwestycja w ten odcinek ma zostać sfinansowana w formule pozabudżetowej przez specjalną spółkę z udziałem Skarbu Państwa.” (s. 24 Programu „Śląsk 2.0”)
Zapis ten nie zawiera niestety jakiegokolwiek harmonogramu, wskazania źródła finansowania tej inwestycji poza umieszczeniem jej pośród innych inwestycji, których ma dotyczyć perspektywa finansowa 2014-2020. Nie jest znany również kontekst jakim jest brak przyjęcia do chwili obecnej „nowego” rządowego programu budowy dróg, dla którego konsultacje społeczne zakończyły się z końcem stycznia br..
W programie przyjętym przez radę ministrów „Śląsk 2.0” brak jest jakichkolwiek informacji co do spółki specjalnego przeznaczenia, która ma tę inwestycję zrealizować.
W związku z powyższym zwracam się do Pani Premier o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania.
- Jaką kwotę Rada Ministrów przeznaczyła na realizację powyższego zadania z uwagi na to, iż w przyjętym dokumencie Rady Ministrów „Śląsk 2.0” nie zawarto w tej materii jakiekolwiek informacji? Jakie środki tj. z jakiego działania w perspektywie finansowej 2014-2020 mają zostać tutaj użyte?
- Jaki jest harmonogram realizacji tego zadania inwestycyjnego z uwagi na to, iż w przyjętej uchwale Rady Ministrów nie znajdujemy informacji w tej sprawie?
- Czy po przyjęciu zapisu w Uchwale Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2015r. „Śląsk 2.0” pn. Budowa autostrady A1 na odcinku Częstochowa – Tuszyn GDDKiA uruchomiła już środki finansowe na realizację tego zadania inwestycyjnego?
- Ze względu na zawarcie zapisu, iż realizacją zadania zajmie się specjalna spółka z udziałem Skarbu Państwa zapytuję, czy chodzi o już istniejący podmiot, czy też zostanie powołany nowy podmiot? Kto będzie wykonywał nad tą spółką nadzór? W jakiej kwocie lub w jaki inny sposób zostanie określony jej kapitał? Proszę o aktualną informacje o stanie zaawansowania dla realizacji celu wskazanego w uchwale Rady Ministrów przygotowań powołania tej spółki specjalnego przeznaczenia na dzień 30 lipca br..
- Jak należy rozumieć w tej konkretnej sprawie użyte w tekście Uchwały Rady Ministrów określenie „formuła pozabudżetowa”? Jakie ma to odniesienie do przyjętego sposobu wydatkowania i rozliczania środków z funduszy europejskich w bieżącej perspektywie finansowania 2014-2020?
Z poważaniem
/-/ Jerzy Polaczek
